Zeggenschap achtervolgt Medezeggenschap
Publicatiedatum: 19/03/2018
Tags: Medezeggenschap - Wetgeving
Reorganisaties volgen elkaar in steeds rapper tempo op. Eigenlijk kunnen we bij veel organisaties beter spreken over permanente organisatieontwikkelingen. Bedrijven zijn steeds meer op zoek naar een hogere efficiencygraad, mede gestimuleerd door de mogelijkheden die digitalisering hiervoor biedt. Niet één afdeling ontkomt aan de efficiencyhamer.
Ook de Medezeggenschap (MZ) niet. Sterker nog: het lijkt erop dat de OR een nieuw doelwit is en achtervolgd wordt door de Zeggenschap. Vooropgesteld: ook voor de OR ligt er de opdracht om zijn werk zo efficiënt mogelijk te doen en je mag verwachten dat ze ook op dat punt kritisch zijn.
Punt van zorg
Maar: efficiency binnen de medezeggenschap mag niet ten koste gaan van de effectiviteit van de medezeggenschap! Indien efficiencyvoorstellen vanuit een bestuurder de effectiviteit van de OR nadelig beïnvloeden, spelen niet alleen economische, maar ook politieke overwegingen een rol. En daar ligt ook een punt van zorg. Steeds vaker komen voorstellen van bestuurders, gericht aan de OR, om de medezeggenschap te wijzigen. Daarbij is het moeilijk om je aan de indruk te onttrekken dat de OR toch vaak gezien wordt als een kosten- en lastpost, en niet als een investering in de kwaliteit van en draagvlak voor voorgenomen directiebesluiten, om zo een bijdrage te leveren aan de realisatie van bedrijfsdoelstellingen. OR-kosten moeten omlaag en het kritische vermogen ook.
Aanpassing medezeggenschapsstructuur
Bij grotere bedrijven is een trend waarneembaar richting een door de directie geïnitieerde transformatie binnen de medezeggenschapsstructuur, waarbinnen een COR/OR- structuur wordt vervangen door OR/OC-structuur. ‘Gewijzigde rapportagelijnen’ worden daarbij vaak als argument gebruikt. De ondernemingsraden wordt, door deze ‘degradatie’ tot onderdeelcommissie (OC), het beroepsrecht ontnomen en daarnaast wordt het instemmingsrecht ondermijnd. Recent kwam ik er weer mee in aanraking bij een gecentraliseerde organisatie met lokale productievestigingen. Inderdaad kende de organisatie door de centralisatie geen locatiemanagers meer, maar wel productiemanagers die op locatie over instemmingsplichtige zaken konden beslissen, waaronder bijvoorbeeld de roosters.
Maar er zijn meerdere grote en kleine signalen: de aanval op de omvang van de OR, HR-afdelingen die de keuze van trainingsbureau’s (op prijs) voor de OR bepalen, pogingen om de rechten van de OR, met betrekking tot scholing en het inschakelen van externe deskundigen, door een budget in te perken. Ook worden ondernemingsraden steeds vaker om een “positief” advies gevraagd en wordt er geheimhouding opgelegd tot het moment dat de OR zijn advies heeft gegeven, dus zonder consultatie van zijn achterban.
Zomaar een greep uit de praktijk. Dreigt bij u de efficiency door te slaan, of vermoedt u politieke motieven bij de vormgeving van medezeggenschap? Ga daar dan over in gesprek en verzamel goede argumenten. Tenslotte weet u als OR hoe goede medezeggenschap er uit moet zien, en wat daar voor nodig is.
Wilt u meer weten over medezeggenschap? Neem dan contact met ons op.