De Engelse taal is binnen het Nederlandse ondernemingen in opmars. Onder meer door de komst van medewerkers uit andere Europese landen en van buiten de EU, internationale overnames, de geïnternationaliseerde arbeidsmarkt voor bestuurders met als gevolg een Engelstalig bestuur. Door die toenemende internationalisering wordt Engels op vrijwel alle niveaus binnen ondernemingen vaker de norm.

Deze opmars is ook zichtbaar aan de medezeggenschapstafels. Steeds vaker wordt Engels als de gebruikelijke spreek- en schrijftaal gekozen. De bestuurder communiceert in het Engels met haar leden. Zo ook moeten OR-leden zich verstaanbaar zien te maken in het Engels.

Dat een andere taal als norm wordt gezien, betekent nog niet dat iedereen ermee uit de voeten kan. Vaker dan wenselijk zorgt dit voor onduidelijkheid en ineffectiviteit van de medezeggenschap. Niet ieder OR-lid is even vaardig in het Engels. Niet iedereen kan zijn/haar onderbouwing voor ideeën aan een vergadertafel in het Engels ten tonele brengen. Andersom kan het voor OR-leden ondoenbaar zijn om Engelstalige presentaties met bijbehorende Engelstalige toelichting te doorgronden.

Engels is niet onze voertaal en evenmin de formele taal binnen de Wet op Ondernemingsraden. Wat als een OR-lid niet goed genoeg Engels spreekt en schrijft? Diegene kan dan niet optimaal aan vergaderingen deelnemen en zijn punt bij het geven van advies of instemming niet goed overbrengen. Wat betekent dit voor hoe goed diens achterban vertegenwoordigd is?

Bij wie ligt nu de bal? Is het de verantwoordelijkheid van de bestuurder om begrepen te worden? Of is het de verantwoordelijkheid van de Ondernemingsraad om te begrijpen?

De WOR is hierin ambigu: De ondernemer moet de Ondernemingsraad in ‘de gelegenheid’ stellen om advies te kunnen geven ten behoeve van ‘het overleg met de vertegenwoordiging’.

Stel: een bestuurder kan alleen maar in het Chinees communiceren? Is het dan ook de verantwoordelijkheid van de ondernemingsraad om te begrijpen, of van de bestuurder om begrepen te worden?

Wat zou er dan van de medezeggenschap overblijven? En wat als er spraakverwarring ontstaat over wezenlijke onderwerpen die het advies / instemmingsrecht beïnvloeden?

De praktijk is weerbarstig. Natuurlijk kan er met vertalers gewerkt worden. Natuurlijk kan moderne technologie iets van soelaas bieden. In de praktijk zal het nog steeds betekenen dat men zich met houtje touwtje Engels moet redden.

Dat de wet geen uitsluitsel geeft, biedt de OR ook ruimte om zelf te bedenken hoe hij zijn rol het beste kan vervullen. Daarover kun je als OR je wensen of eisen kenbaar maken, of afspraken maken met de bestuurder. Een volwaardige gesprekspartner hoort zijn wensen immers ook kenbaar te maken:

• Bespreek met elkaar in welke taal je het OR-werk het beste kan uitvoeren. Dat hoeft niet altijd de taal van de bestuurder te zijn. Die heeft de verantwoordelijkheid te zorgen voor een goede uitvoering van de medezeggenschap. Van hem/haar mag dus verwacht worden dat hij “naar de OR toe beweegt.” De taal of talen die de OR-leden met elkaar willen bespreken weegt mee. De taal van de achterban is niet minder belangrijk, want die vertegenwoordig je.
• Maak afspraken over welke taal je in welke samenstelling gebruikt. Het doel moet zijn dat de boodschap van de OR helder overkomt, met alle nuances die voorkomen.

1. Bereid je goed voor. Schrijf je vragen op voorhand uit. Komt er jargon aan te pas, zoek dan de juiste woorden op. Schrijf eventueel ook een korte toelichting uit.
2. Gebruik vertaal-technologie, zoals Chat-GTP of Google Vertaler, om je betoog alvast goed neer te zetten.
3. Gebruik je recht om te schorsen en met de andere OR-leden door te nemen of je elkaar en de bestuurder nog goed begrijpt.
4. Gebruik je recht om opleidingen te volgen. Bijvoorbeeld business Engels. Vraag dat indien nodig ook van de bestuurder.
5. Gebruik je recht om extern advies in te huren.

Kunnen wij iets voor jou betekenen? We komen graag vrijblijvend bij je langs voor een kennismakingsgesprek en de bespreking van jouw specifieke situatie. Je kunt natuurlijk ook bellen voor meer informatie. Contact: via 030-2331272 of info@basisenbeleid.nl.