Landelijke OR-verkiezingen gemeenten

Landelijke OR-verkiezingen gemeenten: het draaiboek

19/12/2025 Reorganisatie Simone van Houten-Pilkes

De landelijke OR-verkiezingen gemeenten 2026 staan voor de deur! De week van 9 tot en met 13 maart 2026 wordt aanbevolen voor het organiseren van de verkiezingen. Tenzij jouw gemeente al een andere datum heeft gekozen, is dit hét moment om verder te werken aan de voorbereidingen. Vorige maand bespraken we het OR-reglement, nu krijgt het draaiboek de aandacht.

Het draaiboek voor de verkiezingen

Na de vaststelling van het OR-reglement is een draaiboek voor de OR-verkiezingen een handig hulpmiddel. Welke stappen moeten er nog meer genomen worden en hoe verhouden deze zich in de tijd? Het draaiboek geldt overigens voor iedere OR, het startpunt varieert alleen!

December

  • Gezamenlijk vaststellen datum verkiezingen door OR en bestuurder en communicatie hierover in de organisatie en naar de betrokken vakbonden.
  • Instellen verkiezingscommissie (optioneel) door de OR en regelen van de faciliteiten inclusief vaststellen van het draaiboek verkiezingen, op basis van de stappen en termijnen in het OR reglement.
  • Input verzamelen voor de wervingscampagne; zowel vanuit de huidige OR als de bestuurder en management.
  • Besluit of er digitale of schriftelijk verkiezingen komen.

Tot negen weken voor de verkiezingen

  • Opstellen van de lijsten met actief en passief kiesgerechtigden, met de criteria uit het OR-reglement. Medewerkers kunnen bij twijfel navragen of ze mogen stemmen en of ze zich verkiesbaar kunnen stellen..

Een praktijkvoorbeeld

  • Aanleveren kandidatenlijsten door vakbonden
  • Bekendmaken in de organisatie dat verkiesbare medewerkers zich via vrije lijsten kandidaat kunnen stellen tot uiterlijk drie weken voor de verkiezingen.

Let op: de spelregels bij vrije lijsten zijn wat ingewikkeld. Maak bekend welke vakbonden een lijst hebben ingediend en dat verkiesbare werknemers die geen lid zijn van een vakbond, of die lid zijn van een vakbond die geen kandidaten heeft gesteld, zich kunnen kandideren op een vrije kandidatenlijst. Wil je je kandideren met een vrije lijst, terwijl je lid bent van een bond die kandidaten levert? Dat kan, maar dan moet een ander (niet vakbondslid) je lijst inleveren. Is het toch niet goed gegaan? Volgens het OR-reglement krijg je nog een kans het alsnog juist te doen.

Tot uiterlijk 3 weken voor verkiezingen

  • Vrije lijsten indienen
  • Check: zijn er minder of evenveel kandidaten als OR zetels? Dan zijn de kandidaten automatisch gekozen in de OR en stopt het draaiboek. Je maakt bekend wie er in de OR zitten
  • Zijn er meer kandidaten dan zetels? Dan hou je verkiezingen en volg je de rest van het draaiboek.

2 weken voor verkiezingen

  • Bekendmaken kandidatenlijsten
  • (Digitale) oproepkaarten versturen naar de kiesgerechtigde medewerkers

In de stemweek

  • Als een papieren stemming plaatsvindt worden de stembureaus ingericht en bemand en voorzien van een afsluitbare stembus. Medewerkers stemmen met een papieren, gewaarmerkt stembiljet.
  • Bij digitale verkiezingen brengen medewerkers hun stem via een geschikt systeem uit.

Direct na de verkiezingen

  • Stemmen tellen door leden van het stembureau, via de stemformulieren of een digitale handeling.
  • Bekend maken van de volledige uitslag aan de collega’s, de bestuurder en de vakbonden
Let op: bij de volledige uitslag hoort in elk geval inzicht in:
  • Het aantal geldige stemmen per lijst en per kandidaat
  • Welke kandidaten zijn gekozen
  • De reserve kandidaten in opvolgingsvolgorde per lijst

De nieuwe zittingsperiode

  • De voorgaande OR draagt dossiers en kennis over aan de net gekozen leden.

Basis & Beleid denkt graag met je mee tijdens het verkiezingsproces, de overdracht aan de nieuwe OR óf verzorgt de starttraining van de nieuwe ondernemingsraad, zodat hij een vliegende start kan maken!

Delen kan hier